Yuut Qalarcaraitgun Ukisqillrit (About Language Assistance)

Yuut Qalarcaraitgun Ukisqillrit

Yuut Qalarcaraitgun Ukisqillrit Cucukliryaraliurtem cingumapiaraa Alaska-rmiut cucukliriyugngalriit cucukliryugngallratnun naaqumavkallrita-llu cucuklirillrata. Cucukliryaraliurtem cucukliriyugngalriit qalarcaraitgun ukisqistengqevkangnaqellrita cucukliriinanratni nasvagaa cingumacipiallranek. Makut ukisqistengqengnaqevkautet maligtaqui Anguyagtem picirkiurai 1965-aami alerquutngurtellrem Cucukliriyaram Piyunarquciutai. Uum alerquutem Cucukliryaraliurtem cucukliriyugngalriit qalarcaraitgun ukisqistengqevkararkaugai Spanish-aatun, America-am Nakmiin Yuitun, Alaska-m Nakmiin Yuitun, wall’ Yugngalnguaraat qalarcaraicetun tallimaingita avvnerita ellmegcetun qalarcugngalriit Kass’atun qitevteluaqerciigalkata. State of Alaska-q aciantuq Section 203-aaran Cucukliriyugngalriit Piyunarquciutiita Cucukliriyugngallrata Alaska-m Nakmiin Yuin qalarcaraitgun. December 2016-aami anguyagta nutaranek 203-nek qalarcarat tungiitnun picirkiuranek paivcillruuq nallunairluki yuut ikgetenrulriit allani qalarcaraitgun ukisqirnarqellriit Alaska-mi. Makut picirkiurat picirkiuraqai anguyagtem cimiumangaunateng wall’ ingluliurumangaunateng. Cucukliryaraliurtem arcaqakelarai Section 203-mi igausngalriit qalarcarat ciumek caliaqerkauluki maligtaqungnaqluki anguyagtem picirkiurai. Qalarcarat nallunairumalriit nutarami Anguyagtem alerquuteliarin igausngauviatni (Federal Register) section 203-kun picirkiurat Alaska-ami ukuugut: (Federal Register-aaq paqciu):

Aleutians East Borough: Filipino, Hispanic, Yup’ik
Aleutians West Census Area: Aleut, Filipino
Bethel Census Area: Inupiat, Yup’ik
Bristol Bay Borough: Yup’ik
Dillingham Census Area: Yup’ik
Kenai Peninsula Borough: Yup’ik
Kodiak Island Borough: Yup’ik
Lake and Peninsula Borough: Yup’ik
Nome Census Area: Inupiat, Yup’ik
North Slope Borough: Inupiat
Northwest Arctic Borough: Inupiat
Southeast Fairbanks Census Area: Alaskan Athabascan
Valdez-Cordova Census Area: Alaskan Athabascan
Kusilvak: Inupiat, Yup’ik
Yukon-Koyukuk Census Area: Alaskan Athabascan, Inupiat

Qaillun Alaska-q ukisqiqenglarta yuut qalarcaraitgun?

Alaska-m ukisqiqengllerkiuraak waten ayuquk: yuut qalarcaraitgun mumigcimalrianek kalikirluki nakmiin igausngalrianek aipaa-llu Alaska-m Nakmiin Yuin qalarcaraicetun qanercirluki qalarcarait igausngaksailkata. Akikiurat ikgetellrata pisqutnek-llu picirluni mumigcimalriit kalikat erinairat-llu qaqiteluaqaumanritut. Computer-aami qalarcaravet pissuutii neggluku unakiyugngauten Cucukliryaraliurtem piliarinek kalikanek mumigtanek erinairainek-llu. Ilakluki Cucuklirillrata Erenrani qayagaurluteng mumigcistengqerrsugngallrat, Cucukliryaraliurtem qanercistekiularai cucuklirilriit, mumigcistekaitnek cucukliryaurrnaluteng imirilrianek, mumigcistekanek-llu cucuklirvigni nunani-llu. Cucukliryaraliurta cali pililartuq erinairanek mumigtanek cucukliriarkaulriamun nallunritnarqellrianek, cali VHF-aakun wall’ radio-kun nallunairutetgun. Mumigciyugngalrianek ukisqangcaryugngaut cucuklirinarivailgan Alaska-m Nakmiin Yuin qaneryaraitgun, Pilip’iinatun wall’ Spanish-aatun. Mumigciyugngalriit cucuklirvigmi calistet ukisqiryugngait cucuklitulit, wall’ cucuklitulit ukisqarteksullermeggnun ukisqircecugngaut cucukecetaalriarunrilngurmun, calivimini ataneqenrilkuniu, calivimi pistekenrilkaku, wall’ union-aami pistekenrilkaku. Cucuklirilriim ukisqarteksukii iteryugngauq imirivigmun cucuklircuutnek ukisqiryarturluku cucuklituli cucuklirillrani.